A poem discovered by H. Pertz in the 19th century became known (thanks to the title that the discoverer gave to his edition of it – see below) as the “Frankish Cosmography”.  Much like Widsith it is a list of tribes and places (though, in this case, not individual names) in Europe and abroad.  It exists in several manuscripts, each of which is slightly different.  Since most are available online, we give the list after Pertz:

• French – (discovered by Pertz in 1827) – an 11th century manuscript – number 5091 in French National Library;
• French – (discovered by Pertz in 1827) – a 10th century manuscript- Versus de provinciis parcium mundi;
• Würzburg – (discovered by Pertz in 1833) – a 9th century manuscript- de globo mundi et coniecturae orbis versus – only last 21 verses;
• Universitaets Bibliothek zu Leyden – (discovered by Pertz in 1833?) – a 9th century manuscript – versus de asia et de universi mundi rota – Codex Vossianus 69 in Quarto;

Finally, the oldest manuscript known is the following:

• Saint Gallen number 2 – middle of 8th century;

The reference to the Slavs and to the Wends is in the context of the Danube (it immediately follows a reference to the Suevi but the two are clearly treated as separate):

 

Danubius currit per longum              inter gentes maximas,

Fluvios largos ministrat              et Sclavis pabulat,

Chunis pergit medianis,              Winidisque satiat.

 

Danube runs its length              among [to the needs of] great nations,

[this] generous river ministers              and [it] nourishes the Slavs,

[it] runs,cuts through the Huns              satiates the Wends.

 

The language in the Saint Gallen version is a little bit different but conveys the meaning:

And here is the poem in full in Latin.  The electronic version is from Monumenta Germaniae Historica (Poetae Latini nevi Carolini, 4, 2.3 (IV)).  The pdfs are from Pertz’ edition.  The differences are due to different manuscripts, the various emendations and to the free spirit of the scriveners (e.g., one manuscript says “camels” another “griffins”!).

Cosmography

Asia ab Oriente           vocata antiquitus

A regina, cuius nomen            funxit in imperio;

Hec in tertiaque parte            orbis est disposita.

Ab oriente orto solis,           mare a meridie,

Ab occiduoque mare           Tyrreno coniungitur,

Septentrione fluviale           Tanieque cingitur.

Habet primum paradisi            ortorum dilicias,

Omni genere pomorum            consitus qui graminat,

Habet etiamque vite           lignum inter medias.

Non est estus neque frigus,           sincera temperies ,

Fons manat inde perennis           fluitque in rivolis.

Post peccatum interclusus           est primevi hominis.

Circumseptus est undique           rumpheaque ignita ,

Ita pene usque celos           iungitque incendia;

Angelorum est vallatus           Cherubin presidia.

India habet in ipsa,           opulenta patria,

Gentes plurimas que gestat           atque magna oppida;

Insula quoque Taprobane           elefantes nutricat.

Auro, argento est fecunda,           atque pluras gemmulas,

Crisolitos et berillos,           adamantis, carbunculos,

Leonitas, margaritas,           unionis pullulat;

Septacum mirandam avem           et in canto nubile,

Unicornus atque griffas           et dracones cimeras;

Ibi sunt aurei montes,           quos custodunt bestias.

Partia et Aracusa,           simul et Asiria,

Media iuncta est prope           communisque Persida,

Babillonia, intra que           sunt confuse linguas.

Arabia thure ornata           et in saltis cinnama;

Nascitur ibique mirra           et sardonix gemmula;

Fenix nuncupatur aves,           que renascit mortua.

Palestina et Judea,           simul et Samaria,

Pentapolis et Galilea,           Egyptus et Scytia,

Bactriana et Archana,           candescit Albania.

Armenia sicque consurgit,           iuncta est Hiberia

Cappadociaque,           minor oriturque Asia,

Galatia nuncupatur,           nectit prope Frigia.

Lidia sedis antiqua           cum torrentes aureas,

Et Ysauria salubris,            prominet Cilicie,

Et Licia inter ipsas           montem gestat Cimeras,

Cuius ignis flammas mittit           et nocturnis estibus,

In Sicilia ut Ethna,           Vesulis Campania,

Ita flagrat flamina iugis           vivensque per tempora.

Ad Euruppa properemus,           Agenoris filia,

Quam Jovis raptam adsumpsit           duxitque in Grecia,

Et aurum corrupit primum,           nomen dedit patrie.

Scitia vocata prima           Euruppe provincia,

Meotidis paludes iuncta           sistitque Alania;

Vertitur exinde locus,           nuncupatur Dacia.

Unde Gotia emanat           adversus Dalmatia,

Pannonia, a Penninis           nomen que conglomerat,

Cispitem uberem ferens           iumentis ad pabula.

Germania nuncupatur           iuncta Reno flumine,

Ubi sunt gentes amare           et grandevi corpore,

Obdurati corde,           seve celi partis incole.

Animo feroci sistunt           semperque indomiti,

Rapto vivunt et venato           per venena toxice;

Plurime in ipsis locis           variantur lingue.

[Tolerantes , Samsivari , Quadi , Tungri , Chamasi ,

Marcomanni et Tubantes , Blangiani, Bructeri:

Frendentes …. verba contabescent labiis.]*

* this does not appear in the Pertz edition, only in MGH.

Suevorum parsque inter quos           aquilonis vindicant,

Quorum pagos centum narrant           simul et familias .

Mons Suevus est vocatus,           a quo nomen inchoat.

Danubius currit per longum           inter gentes maximas,

Fluvius largus,ministrat           et eSclavis pabula ,

Chunis pergit medianis           Winidisque sociat .

Interfuso ociano           ibi manent Saxones ,

Agiles et cor durati           et in armis validi ,

Scridifinni et Frisones           valentque piratici .

Franci demum a Francone           nomen prius sumpserunt,

Animati et feroces           regna plura ceperunt,

Modo tenent christiani           cum divino munere.

Gallia Belgica est dicta           infra Rino et Sigona,

Ubi sunt villas regales           et venusti principes.

Ad bellandum fortes viri,           pugnando terribiles.

Lugdunensis est vocata           Gallie provincia,

Quam insidunt Burgundiones           cum ingente gloria;

Rodanus fluit per ipsam           tendens in eSpania.

Neustria vocatur inde           ultra ripa Sigone ,

Iuncta litus ociani           pertingens ad Ligere ,

Patria fecunda nimis,           coniuncta ad Brittones .

Aquitania consurgit,           maxima provincia,

Ligeris limbo exorta           usque in Dornonia,

Et Garonna circumfusa           currit per planicia .

Gabirus sicque Adurus           exilent de montibus ,

Wascones incolent terram           per divexa vallium ,

Septimania interque           pertingens ad Alpibus .

Spania ab Hibero prius           dicta est Hiberia,

Spalo postea vocata,           unde nunc eSpania;

Tercioque nomen vertit,           narratur eSperia.

Inter Africa est sita           et Gallia patria,

Conclusa undique mare           et montium cacumina,

Salubris et fecunda           frugis simulque et vineas.

Copia gemmarum magna,           metallis ditissima ;

Flumina currunt per ea           Hiberus et Mineas ,

Tagus aurum gignit multum           simul atque Pactolus .

Africa nascitur inde,           tertia particula ,

Marmorem mirum diffundit,           exornantur platee ,

Trecentorum sexaginta           tribus pollet oppidis .

[Mauritania est vocata a colore populi

Semiusti , denigrati per solarem circulum;

Habens flumen magnum Malvam , que currit per Africa.]

[Silvas magnas secus flumen plenas circum bestiis

Gignit , feras et dracones , strucciones , simias ,

Olim simul elefantes cum ingente corpora.]

[Ethiopia est dicta …..

……. iuncta a meridie .

Ethiopum cutis dira , atramento similis.]

[…….

Unicornos et camelos , basiliscos nutricat ,

Pardos simul et dracones , fronte gestant gemmulas.]*

* this does not appear in the Pertz edition, only in MGH.

Italia olim a Grecis           obsessa adquiritur,

Deinde autem a Saturno           nomen tali censetur;

Longa est in circuitu,           lata minus panditur.

Habet lacumque Venacum,           Avernum et Lucrinum

Fluviumque Eridanum           et Tiberim maximum;

Sic tepentes manat fontes           Baias , gemmas tribuit.

Tuscia atque Etruria           iuncta finem Tiberis,

Ubi Romola est sita           et est civis nobilis;

In imperio est caput           cunctisque provintiis.

Tracia atque Hiberus,           Hilladas. Dalmatia,

Peloponensis et Thessali,           iuncta Macedonia,

Achaia atque Archadia,           nectitque Pannonia.

[Pertz also has another verse here re: Africa]

Sicilia a rege Secano           vocata antiquitus,

Premontoria Pirorum,           Pacinum et Libenum,

Ab Italia disiuncta           fretumque exiguum.

Terra fructum multum (gignit),           aurum habundantius,

Per cavernas penetratur           ventorum espiritus,

Sulphureum habet odorem           ignemque perpetuum.

Clauditur ambitus trium           stadiorum milium,

Narrat scriptura            ut puta Salustius

……

…….

…….

In Sicilia 〈 ut 〉 Ethna novem           ardent iugiter.

Britannia in ociano,           mareque concluditur

Quadragies octies quinque           septuaginta milibus;

Uberes emanat fontes,           terraque fructifera.

Taratus insula,           Tyle et Archadis plurimas;

Hibernia maxima floret           multa sapientia,

Vermiumque sic purgata,           apium aculia.

Huc usque in ociano           repperuntur insule;

Multe sunt in sino maris,           quas ignorant homines;

Si quis vellit perlustrare,           multum habet pergere.

Copyright ©2015 jassa.org All Rights Reserved